Koku Testi Süreci

Koku Testleri psikofizik ve elktrofizyolojik testler olarak yapılır.

Psikofizik testlerde kokulandırılmış koku çubukları kullanılır.

Bu testin Eşik,Ayırtetme,Tanımlama, Hafıza, Hedonik Skala gibi alt başlıkları vardır.

Eşik testler de düşük konsantrasyondan yüksek konsantrasyona doğru kokulandırılmış çubuklar hastalara koklatılır ve bu kokunun varlığını algıladığı eşik değer tespit edilir.

Ayırteme testinde farklı ve aynı kokuları içeren kokular hastalara karışık sıralar ile koklatılarak kokuları birbirinden ayırteme yeteneği ölçülür.

Tanımlama testinde kokuları direkt olarak isimlendirmesi istenir.

Hafıza testlerinde pek çok koku ardışık sırada koklatılarak mevcut sıralamanın doğrulanması istenir.

Hedonik skallada ise farklı kokuların kişilerde oluşturduğu hazzın derecelendirmesi yapılır.

Koku Testi Öncesi Hazırlık

Koku testlerini yapmadan önce hastaya, doktora ve testin yapıldığı ortama ilişkin 3 temel hazırlık süreci vardır.

Hastaya ait hazırlık süreci:

• Hastaların koku testi öncesi tercihen aç karnına olmaları tercih edilir. Hemen yemek sonrası yapılan testlerde hastaların koku ile ilgili konsantrasyonlarında düşmeler olmaktadır.
• Hastaların gelmeden 6-8 saat öncesine kadar çay kahve içmemiş olması istenir.
• Hastaların teste gelmeden 6 saat öncesine kadar sigara içmemiş olması istenir. Hastaların varsa, koku bozukuluğu dışındaki ek hastalıklarına bağlı kullandıkları ilaçların listesini yanlarında getirmeleri istenir.
• Hastaların teste üzerlerinde herhangi bir parfüm ya da testi olumsuz etkileyebilecek bir koku bulunmaması istenir.

Doktora ait faktörler:

• Herhangi bir parfüm koku kullanmamış olması,
• Tercihen kokuları kokusuz bir eldiven ile hastaya koklatması
• Testi bizzat doktorun kendisinin yapmasıdır.

Ortama ilişkin koşullar:

• Kokusuz bir ortam olması,
• Koku testlerinin uygun sıcaklık ve ışık altında saklanmış olması
• Düzgün hafif bir havalandırma sistemi ortamında koku testlerinin yapılması gerekmektedir.

Koku Testleri Çeşitleri

Koku Eşik Testi

Koku Eşik Testi; PEA yani gül kokusuna benzeyen Fenil Etil Alkol kokusunun çeşitli konsantrasyon derecelerinin hastaya koklatılarak hastanın Koku Eşik Skorunun bulunması işlevidir. Koku eşik skourundaki yükselmeler ve alçalmalar bizim için önemli bilgiler verir. Alerjik rinit, Sinüzit, Kafa travmaları, Nörolojik ve metabolik hastalıklar, viral enfeksiyon sonrası durumlar gibi pek çok durumda Koku Eşik Skorları değişmektedir.

Koku eşik testi yapıldıktan sonra “Koku Ayırtetme Testi” yapılır.

Koku Ayırt Etme Testi

Koku ayırt etme testi, farklı kokuları koklatıp aynı olanlarla farklı olanları ayrı tetmek üzerine kurulu bir testtir. Özellikle beyin tümörlerinde, ev tozu allerjilerinde, nörolojik hastalıklarda “Koku Ayırtetme Skorları” etkilenmektedir.

Koku ayırt etme testinden sonra Koku profesyonelleri (Parfümörler, Degustatörler, Şefler, Gurmeler) ile Normal bireylerin farklı standartlarda yapıldığı “Koku Tanımlama Testi” ne geçilir. Koku tanımlama testi özellikle hafıza ile ilgli sorunları olan, unutkanlık problemi yaşayan, tiroid hastaları, demir eksikliği, çinko eksikliği, diabet gibi metabolik durumlarda değişmektedir.

Koku Tanımlama Testi

Her kültürün kullandığı kendilerine ait kokular vardır. Bireylerin kokuları tanımlaması istendiğinde kendi kültürlerine uygun kokularla bu testlerin yapılması önemlidir.

Koku tanımlama testi 2 aşamalı olarak yapılır:

• Birinci aşamada hiç bir seçenek verilmeden kişiye bir koku koklatılır ve hangi koku olduğu sorulur. Tüm kokular bireye sırasıyla sorulduktan sonra kaç adet kokuyu isimlendirebildiği listelenir.
• İkinci aşamada ise koku koklatıldıktan sonra kişiye 4’lü seçenekler sunulur ve bu 4 seçenekten hangisinin koklatılan koku olduğu sorgulanır. Tüm kokular sırasıyla çoklu seçenekler üzerinden sorgulandıktan sonra tekrar kaç adet kokuyu bildiği listelenir.

Koku Hafıza Testi

Koku hafıza testi 2 şekilde yapılan bir testtir:

• Birinci yöntem de mevcut koku hafızasındaki kokuların varlığı Koku Tanımlama Testi ile değerlenidirilerek bir veri elde edilir.
• İkinci aşamada ise ardışık olarak koklatılan sıralı kokuları kişinin aynı sıraya göre tekrar sayması beklenir. Kişinin bir nörolojik hastalığı ve hafıza problemleri varlığına göre bu ardışık koku örneği sayısı artırılır ve azaltılır.