Alerjik rinit, ortamdaki bazı alerjen maddelere karşı vücudun aşırı duyarlılık reaksiyonunun burundaki görünümüdür. Yani burunun alerjen maddelere maruz kalmasından kaynaklı enflamasyonudur. En sık olarak toz, polen, hayvan tüyü gibi maddeler alerjiyes sebep olsa da bir insanın vücudu için herhangi bir madde alerjen olabilir.
Ayrıca bazı maddeler vardır ki temas eden her insan burnu ondan rahatsız olur ve reaksiyon gösterir. Örneğin sigara dumanı, deterjanlar, çeşitli kimyasal ajanlara uzun süre maruz kalan insanların burnunda alerjik rinite çok benzer şekilde iltihabi süreç başlamaktadır. Bu durumda non allerjik (irritasyonel) rinitten söz edilir.
Alerjik Rinitin Belirtileri Nelerdir?
Alerjik rinit nedneiyle başvuran hastalarımız sıklıkla burun akıntısı, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, burun kaşıntısı, sık hapşırık, göz yaşarması ve kaşınması gibi şikayetlerden bir veya birkaç tanesi ile başvurmaktadırlar.
En çok yaşanan şikayetler burun tıkanıklığı ve burun akıntısıdır ve özellikle burun akıntısı nedneiyle hastalarımızın günlük yaşantısını son derece kötü etkilemektedir. ''Burnum musluk gibi akar'', ''mendili ekmek gibi tüketiyorum'', ''ansızın burnum akıyor ve toplumda çok rahatsız oluyorum'', '' burnum beni hep zor durumda bırakıyor'' gibi cümleler kurarak rahatsızlıklarını anlatırlar.
Alerjik Rinitin Tedavisi
Alerjik rinit tanısı konulan hastaların tedavisinde birtakım yöntemler kullanılmaktadır:
- Davranışsal tedavi (alerjenden kaçınmak): “Alerjik veya iritasyonel rinitin en etkili tedavisi reaksiyona sebep olan maddeden uzak durmak olsa da sıklıkla bu mümkün olmamaktadır. Bazen neye karşı reaksiyon olduğunu tespit edemiyoruz, bazen de tespit ettiğimiz maddeden uzak durmak imkansız olabiliyor.
- Medikal (ilaç) tedavi: Vücudun aşırı duyarlılık reaksiyonunu baskılayarak alerjik semptomların giderilmesi için bazı (antialerjen) ilaçlar kullanılmaktadır. Antialerjen ilaçlar etki mekanizmasına ve semptomları baskılama özelliğine göre birkaç grupta incelenmektedir, bunlar: yerel (burun içine uygulanan spreyler) ve sistemik (ağızdan alınan veya iğne olarak) antihistaminikler, lökotrien antogonistleri, yerel (burun içine uygulanan spreyler ve damlalar) ve sistemik steroidler, dekonjestanlardır. Alerjiye karşı verilen ilaçların etki spektrumu ve yan etki ihtimalleri ilaca ve hastaya göre çok değişkenlik gösterdiği için hastanın yaşı, ek hastalıkları, kullandığı ilaçlar, gebelik olasılığı, çocuk emzirme durumu gibi birçok faktör göz önünde bulundurularak en uygun ilaç doktor tarafından önerilmektedir.
- İmmünoterapi (aşı yöntemi): Alerjik rinit nedeniyle başvurarak alerji testi yapılan hastalarımızda neye karşı alerjisi olduğu tespit edildiği durumlarda alerjen madeye yönelik alıştırma mekanizmasına dayalı aşı tedavisi önermekteyiz. Aşı tedavisi hem uygulanmasının daha kolay ve pratik hale getirilmesiyle hem de bilimsel ortamda uzun dönem iyi sonuçlar göstermesiyle alerjik rinit tedavisinde hekimlerin önemli silahına dönüşmüş durumdadır.
- Cerrahi tedavi: Aslında alejik rinitin tam olarak bir ameliyat tedavisi yoktur. Ancak sıklıkla uzun süren alerjiye bağlı burun içindeki konka diye isimlendirdiğimiz burun etlerindeki aşırı büyümeye bağlı hastalarımız dirençli burun tıkanmaları yaşıyorlar. Bu hastalar genellikle ilaçlardan da fayda görmemektedirler. Aşırı büyüyen konkaları endoskop eşliğinde lazer yöntemiyle küçültülmektedir ve hem daha rahat nefes almaları hem de burun içine uygulanan ilaçların daha kolay ulaşmasını sağlanmaktadır. Ayrıca bazı hastalarımızda septum deviyasyonu dediğimiz burun perdesi eğrilikleri, nazal polip dediğimiz et büyümesi gibi sorunlar alerjik semptomları daha da belirginleştirmektedir. Alerjik rinite eşlik eden Bu veya benzeri sorunları tespit ettiğimizde ameliyat yöntemine başvurmaktayız.
- Medikal fototerapi (Rhinolight): Günümüzde alerjik, iritasyonlen ve vazomotor rinitlerin tedavisinde en etkili tedavi yöntemlerin biri konumunda olan fototerapi yöntemi çok yıldardır cildin bazı hastalıklafrında da yıllardır başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Dolayısıyla her nekadar alerjik rinit tedavisinde nispeten yeni bir yöntem olsa da zararsızlığı ve güvenirliği açısından kendini yeterince kanıtlamış bir yöntemdir. Rhinolight (fototerapi) yerel olarak burun içerisine yapılan bir ışık tedavisidir ve rinitin hangi türü olduğu farketmeksizin tüm rinitlerin tedavisi için geliştirilmiştir. Sadece birkaç dakika süren fototerapinin ilk prosedüründen sonra hastaların günlük yaşam kalitesinde artma kaydedilmektedir. Hem mevsimsel hem de tüm yıl süren alerjik nezlesi olan hastalarda ışık tedavisi ile burunda alerjiye bağlı gelişen kaşıntı, akıntı, tıkanma, hapşırık gibi her türlü şikâyet başarı ile azaltılmakta ya da yok edilmektedir.
Fototerapi tek başına uygululanabildiği gibi diğer yöntemlerle birlikte de kombine olarak uygulanabimektedir. İlaç tedavisinden kaçınmaya çalıştığımız emzirme ve gebelik dönemlerindeki rinitlerde de güvenli bir şekilde kullanıyoruz.
Rhinolight (Fototerapi) Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Birkaç dakika sürmen fototerapi yöntemi kesinlikle ağrısızdır. Uygulama esnasında, doktor tedavi ışığını doğrudan nazal mukoza üzerine yönlendirmek için özel bir kablo kullanır. Uygulama sıklığı ve süresi hastanın tanısına ve semptomlarının ağırlığına göre hekim tarafından düzenlenmektedir. Tedavinin tek yan etkisi nadiren nazal mukozanın hafif kuruluğudur (burun kuruluğu).
Bu sorun, A vitamini yağı kullanımı ile tedavi edilebilmektedir. Medikal fototerapi tedavisinin etkileri hızlı ve uzun solukludur. Tekrar edilen tedaviler alerjenlere toleransı arttırmaktadır ve buna bağlı olarak da tedavi uygulamasının, alerjik belirtileri tamamen kontrol altına alması muhtemeldir.